Bedelli Askerlik Yapacak İşçiler Kıdem Tazminatı Alabilir mi? (2025 Güncel Rehber)
Zorunlu askerlik görevini yerine getirecek olan pek çok çalışan, “Askere giderken tazminat alabilir miyim?” ya da “Bedelli askerlikte işten çıkarsam kıdemim yanar mı?” gibi sorularla iş hayatına dair önemli haklarını araştırıyor. 2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan iş ve asker alma mevzuatına göre, askerlik nedeniyle işten ayrılacak işçilerin bazı hakları açıkça tanınmıştır.
Askerlik Sebebiyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Askerlik, işçiye iş sözleşmesini sona erdirme hakkı tanıyan geçerli bir sebeptir. 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükteki 14. maddesi uyarınca, askerlik nedeniyle işten ayrılan işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Buradaki temel koşul, işçinin aynı iş yerinde en az 1 yıl süreyle çalışmış olmasıdır.
Ancak dikkat edilmesi gereken önemli bir detay şudur, kıdem tazminatı sadece iş akdi askerlik nedeniyle feshedilirse ödenir. Başka bir gerekçe ile (örneğin istifa) ayrılan işçiler kıdem tazminatına hak kazanamaz.
Bedelli Askerlik Yapanlar da Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Son yıllarda sıkça gündeme gelen konulardan biri de “Bedelli askerlik yapanlar tazminat alabilir mi?” sorusu oldu. 2019 yılında yürürlüğe giren 7179 sayılı Asker Alma Kanunu ile bedelli askerlik kalıcı hale getirildi. Bu durum, bedelli askerlik için işten ayrılan işçilere de kıdem tazminatı hakkı doğurdu.
Yargıtay ve bölge adliye mahkemelerinin kararlarına göre, bedelli askerlik de “muvazzaf askerlik” kapsamında değerlendirilir. Dolayısıyla bedelli askerlik için işten ayrılan bir işçi de, diğer askerlik türlerinde olduğu gibi, iş yerinde 1 yılını doldurmuşsa kıdem tazminatını alabilir.
Önemli Not: Eğer işçi sadece kısa süreli ücretsiz izin alıp işine dönmek isterse kıdem tazminatı talep edemez. Tazminat alınabilmesi için iş sözleşmesinin tamamen feshedilmesi gerekir.
Askere Giden İşçi Aynı İş Yerine Geri Dönebilir mi?
Askerlik sonrası iş hayatına kaldığı yerden devam etmek isteyen işçiler için kanun bazı güvenceler sağlar. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, askere giden işçi terhis tarihinden itibaren 2 ay içinde eski işverenine başvurursa, işverenin işçiyi uygun pozisyonda işe alması gerekir.
İşveren bu yükümlülüğü yerine getirmezse, işçiye en az 3 aylık ücreti tutarında tazminat ödemek zorundadır. Bu hak hem bedelli hem de uzun dönem askerlik yapanlar için geçerlidir.
Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi İhbar Tazminatı Alabilir mi?
İşçilerin sık karıştırdığı bir diğer konu da ihbar tazminatıdır. Askerlik nedeniyle işten ayrılan işçi sadece kıdem tazminatına hak kazanır. İhbar tazminatı alamaz. Çünkü bu tür ayrılış, iş kanununda haklı bir sebep olarak değerlendirilir.
Öte yandan işveren de işçiden ihbar süresine uymasını isteyemez. Yani askere gidecek bir işçi, sevk belgesini sunduğu anda bildirimsiz şekilde işten ayrılabilir.
Askerlik İçin İşten Ayrılan İşçi İşsizlik Maaşı Alabilir mi?
Askerlik nedeniyle işten ayrılan bir işçi, bazı şartları sağlıyorsa işsizlik ödeneğinden yararlanabilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, işten çıkış kodunun “12 – Askerlik” olarak SGK sistemine bildirilmesidir.
İşsizlik ödeneği alabilmek için gereken şartlar şunlardır:
- Hizmet akdinin sona erdiği tarihten önceki son 120 gün kesintisiz çalışmış olmak
- Son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmak
- İşten ayrıldıktan sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmak
Ancak askerlik görevi süresince işsizlik maaşı ödenmez. Başvuru askerlikten önce yapılmışsa ödeme durdurulur ve kalan bakiye askerlik dönüşünde ödenir. Askerlik sonrası başvuru yapıldıysa, maaş o tarihten itibaren başlar.
Bedelli Askerlikte Dilekçe ve Evraklar Nasıl Hazırlanmalı?
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin işverene yazılı olarak başvurması şarttır. Bu bildirime askerlik sevk belgesi mutlaka eklenmelidir. En güvenli yöntem, noter kanalıyla veya avukat aracılığıyla gönderilen bir fesih bildirimidir.
Dilekçede açıkça askerlik nedeniyle iş sözleşmesinin sona erdiği belirtilmeli, varsa SGK sevk tarihi ve birim bilgisi de paylaşılmalıdır. Dilekçeye eklenmesi gereken belgeler şu şekildedir:
- Askerlik sevk belgesi
- Kimlik fotokopisi (opsiyonel)
- İşyerine hitaben yazılmış fesih bildirimi
Silüs Belgesi Olmadan İşten Ayrılabilir miyim?
Bazı işverenler, silüs belgesi sunulmadan kıdem tazminatı ödemek istemeyebilir. Ancak mevzuat, sadece “askerlik hizmetinin belgelendirilmesini” yeterli görür. Bu da sevk belgesiyle sağlanabilir.
Sevk belgesi sunulmadan yapılan işten ayrılmalarda, işçi haklı gerekçeyi ispatlayamazsa kıdem tazminatını kaybedebilir. Bu nedenle belgesiz ayrılmak önerilmez. Uygulamada Yargıtay, işten ayrılış ile askerlik tarihi arasında 3-5 aylık bir makul süre bırakılmasını yeterli görmektedir.
Askere Gitmeden Kaç Ay Önce İşten Ayrılmalıyım?
İşten ayrılış tarihi ile celp tarihi arasındaki süre yargı kararlarında önem taşır. Örneğin, askerlik görevine 1 yıl sonra gidecek bir işçinin şimdi işten ayrılması, “makul süre” kapsamında değerlendirilmez.
Yargıtay kararlarına göre, askere gitmeden en fazla 3-5 ay önce işten ayrılmak kıdem tazminatı açısından haklı bulunmuştur. Daha erken ayrılan işçilerin talepleri, tazminat hakkı açısından reddedilebilir.
Bedelli Askerlik Tazminat Hakkınızı Kaybetmeyin
2025 yılı itibarıyla askerlik, özellikle bedelli askerlik yoluyla iş hayatını etkileyen önemli bir durum olmaya devam ediyor. Eğer siz de askere gitmeyi planlıyor ve işten ayrılmayı düşünüyorsanız;
- 1 yıl ve üzeri kıdeme sahipseniz
- Fesih dilekçenizi doğru hazırlayıp, sevk belgenizi eklerseniz
- İşten çıkış kodunuz doğru girilirse
Kıdem tazminatınızı ve işsizlik ödeneğinizi kaybetmeden bu süreci güvenle tamamlayabilirsiniz.