Astsubay – Subay Mülakatlarında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

Türk Silahlı Kuvvetleri’nde subay veya astsubay olarak görev almak, birçok gencin hayalini süsleyen onurlu bir kariyer yoludur. Bu hedefe ulaşmanın en kritik aşamalarından biri de sözlü mülakatlardır. Fiziksel yeterlilik ve yazılı sınavların ardından adayların son kez değerlendirildiği bu mülakatlar, adayın askerlik mesleğine uygunluğunu ölçen en belirleyici adımlardan biridir. Peki, askeri mülakatlarda komisyon neye dikkat eder, hangi sorularla karşılaşabilirsiniz ve bu zorlu aşamayı başarıyla geçmek için nelere hazırlıklı olmalısınız?
Askeri Mülakatların Amacı Nedir ve Nelere Dikkat Edilir?
Askeri mülakatlar, adayın sadece bilgi seviyesini değil, aynı zamanda karakterini, duruşunu, iletişim becerilerini ve askerlik mesleğine olan yatkınlığını ölçmeyi hedefler. Komisyon, adayın TSK’nın disiplinli yapısına uyum sağlayıp sağlayamayacağını, liderlik potansiyelini ve stres altındaki tepkilerini gözlemlemek ister.
Askeralma Yönetmeliği’ne göre yedek subay ve yedek astsubay seçimlerinde adayların değerlendirilmesinde şu kriterler dikkate alınır:
- Meslek bilgisi ve tahsil durumu
- Akademisyenlik ve sağlık durumu
- Yaş ve yabancı dil notu
- Lisans/ön lisans bitirme notu
- Fiziksel özellikler
Bu kriterler, mülakat komisyonunun nelere dikkat ettiğini açıkça ortaya koymaktadır. Mülakat sırasında genel olarak şu başlıklar değerlendirilir:
- Türkiye’nin coğrafi konumu, tarihi, Atatürk ilke ve inkılapları, güncel ulusal ve uluslararası olaylar hakkındaki bilgi birikimi.
- Temiz ve düzenli bir kıyafet, düzgün bir saç ve sakal tıraşı, kendinden emin bir duruş.
- Anlaşılır ve net konuşma, düzgün diksiyon, kendini doğru ifade edebilme yeteneği.
- Soğukkanlılık, özgüven, stres yönetimi ve dürüstlük gibi kişilik özellikleri.
- Adayın neden subay/astsubay olmak istediği, bu mesleğe bakış açısı ve hedefleri.
Mülakata gitmeden önce tüm kişisel bakım malzemelerinizin hazır olduğu bir tıraş çantası hazırlamanız, o günkü hazırlığınızı kolaylaştıracaktır.
Geçmiş Yıllarda Çıkmış Astsubay Mülakat Soruları
Mülakat soruları her yıl değişkenlik gösterse de, belirli kalıplar ve kategoriler mevcuttur. Aşağıda, geçmiş yıllardaki mülakatlarda adaylara yöneltilen bazı soru örneklerini ve bu sorularla neyin ölçülmek istendiğini bulabilirsiniz.
Unutmayın, bu sorular sadece birer örnektir ve mülakatta birebir aynılarının sorulacağının bir garantisi yoktur.
- Soru: “Kendinizi kısaca tanıtır mısınız?”
Amaç: Adayın iletişim becerisini, özgüvenini ve kendini ne kadar net ifade edebildiğini görmektir. Cevabınızda doğum yeriniz, eğitim hayatınız ve hedeflerinizden kısa ve öz bir şekilde bahsetmeniz beklenir.
- Soru: “Neden Astsubay/Subay olmak istiyorsunuz?”
Amaç: Mesleki motivasyonunuzu ölçmektir. Ezberlenmiş cevaplar yerine, bu mesleğin sizin için ne anlam ifade ettiğini (vatan sevgisi, disiplinli yaşam, kariyer hedefi vb.) samimi bir dille anlatmanız beklenir.
- Soru: “Bize güçlü ve zayıf yönlerinizden bahseder misiniz?”
Amaç: Adayın kendini ne kadar tanıdığını ve dürüstlüğünü test etmektir. Zayıf yön olarak, gelişim potansiyeli taşıyan ve mesleğe zarar vermeyecek bir özellik (örneğin, “bazen çok detaycı olabiliyorum”) belirtmek mantıklı olabilir.
- Soru: “Atatürk’ün 6 ilkesini sayınız.”
Amaç: Temel vatandaşlık ve inkılap tarihi bilgisini ölçmektir.
- Soru: “Türkiye’nin jeopolitik önemini açıklayınız.”
Amaç: Adayın ülkesinin coğrafi ve stratejik konumuna dair farkındalığını görmektir.
- Soru: “Lozan Antlaşması’nın tarihini ve önemini belirtiniz.”
Amaç: Cumhuriyet tarihi hakkındaki temel bilgileri yoklamaktır.
Durumsal ve Mantıksal Sorular
- Soru: “Astınız olan bir asker, emrinize mazeretsiz olarak itaatsizlik ederse ne yaparsınız?”
Amaç: Liderlik, problem çözme ve TSK’nın hiyerarşik yapısına hakimiyetinizi ölçmektir. Cevabınızda, askeri disiplin kuralları çerçevesinde, durumu anlayıp uygun prosedürü (uyarı, tutanak vb.) işleteceğinizi belirtmeniz beklenir.
- Soru: “Komutanınız size kanuna aykırı olduğunu düşündüğünüz bir emir verirse tavrınız ne olur?”
Amaç: Adayın kanun ve nizamlara olan bağlılığını ve muhakeme yeteneğini test etmektir. “Hiçbir komutanın kanunsuz emir veremeyeceği” ve “emrin tekrarının istenebileceği” gibi yasal çerçevedeki cevaplar beklenir.

Yedek Subay/Asteğmen Sınavları ve Mülakat Süreci
Dört yıl veya daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar yedek subay aday adayı statüsüne hak kazanırlar. Türk Silahlı Kuvvetleri, kendi ihtiyaç sayısı kadar yedek subay adayını bu havuz içerisinden seçer. İhtiyaç fazlası olan veya kendi isteğiyle yedek astsubay olmak isteyen adaylar ise yedek astsubay olarak veya erbaş/er olarak askerlik hizmetini yerine getirir.
Bu seçim süreci, yukarıda bahsedilen yönetmelik maddelerindeki kriterlere dayalı bir değerlendirme ile yapılır. Adayların akademik başarıları, fiziksel özellikleri ve diğer nitelikleri bir bütün olarak ele alınır. Bu değerlendirme süreci, klasik bir sözlü mülakattan ziyade, adayın tüm bilgilerinin bütüncül bir şekilde incelenmesiyle gerçekleşir. Dolayısıyla, mezuniyet notunuzdan yabancı dil seviyenize kadar her detay, bu seçimde bir rol oynar.
Halen askerlik hizmetini yapmakta olan erbaş ve erler de gerekli şartları taşıyorlarsa, subay, astsubay veya uzman erbaş olmak için başvuruda bulunabilirler. Bu başvurular, en yakın amirden başlanarak silsile yolu ile veya www.tsk.tr internet adresi üzerinden yapılabilmektedir.
Mülakatta Başarılı Olmak İçin Altın Değerinde Önerilerimiz
Mülakat öncesi güncel olayları takip edin, Türkiye’nin tarihi ve coğrafyası hakkında temel bilgilerinizi tazeleyin. Atatürk ilke ve inkılaplarına mutlaka çalışın. Mülakata mutlaka takım elbise ile gidin. Elbiseniz temiz ve ütülü, ayakkabılarınız boyalı olsun. Saç ve sakal tıraşınızı mülakat sabahı olun. Unutmayın, askerlikte kılık kıyafet ilk ve en kalıcı izlenimi bırakır.
Odaya girdiğiniz andan itibaren dik durun. Size yer gösterildiğinde oturun, arkanıza yaslanmadan ve ellerinizi dizlerinizin üzerinde birleştirerek oturun. Kendinden emin bir duruş sergileyin. Sorulan sorulara sakin, net ve öz cevaplar verin. Bilmediğiniz bir soru sorulduğunda dürüstçe “Bilmiyorum komutanım” demek, yanlış bilgi vermekten her zaman daha iyidir.
Sizinle konuşan komutanla saygılı bir şekilde göz teması kurun. Bu, özgüveninizin ve dürüstlüğünüzün bir göstergesidir. Komisyon üyelerine “komutanım” şeklinde hitap edin. Konuşma tarzınız ve genel tavrınız her zaman saygı çerçevesinde olmalıdır.
Askeri mülakatlar, bilgi kadar duruşun ve karakterin de ölçüldüğü önemli bir sınavdır. Bu onurlu yolda hepinize başarılar dileriz.